por Unai Arteche (2º ESO)
Todos nos preguntamos algún día por que se usa a letra "x" para indicar o
descoñecido. Pois Terry Moore neste video dá a resposta a esta pregunta. Di que
aprendemos isto en clase de matemáticas, pero cada vez, esta letra úsase en máis cousas como na cultura no premio X Prize, Expediente X, Proxecto X, TEDx …
Para que Terry descubrise isto, tivo que estudiar a lingua árabe. Di que escribir unha palabra, unha frase ou unha oración é como escribir unha ecuación, porque cada frase, palabra ou oración, leva unha morea de información. Por iso se di que a ciencia, as matemáticas e as enxeñerías occidentais foron concebidas nos primeiros séculos da nosa Era polos persas, turcos e árabes. Isto inclúe un sistema árabe chamado al-jebra que significa "o sistema de reconciliar partes dispares". Na nosa lingua é a Álxebra.
Isto entrou na Península nos séculos XI e XII. Houbo un grande interese por traducir esta sabiduría a unha lingua europea. O problema que había era que en árabe había certos sons que os europeos non podían pronunciar sen practicar. Tamén había caracteres que non se podían traducir, como a letra "SHeen", que sona coma a nosa "xe" coma en "xamón". Tamen é a primeira da palabra "shalan" que significa "algo", unha cousa indefinida e descoñecida. E se se lle engade o artigo indefinido "al" formase a palabra "al-shalan", a cousa decoñecida. Esta palabra usábase nas matemáticas antigas.
Os académicos medievais españois non podían traducir estas palabras e utilizaron o son K, da latra "q", do grego clásico na forma da letra khi (χ). Cando foi traducido este material ao latín , só tiveron que cambiar o χ grego co X latino. Cando aconteceu isto, que foi traducido ao latín, pasou a ser as bases dos libros de matemáticas durante case 600 anos.
Agora temos a resposta á pregunta de por que "x" representa o descoñecido: Non se pode dicir "xe" en español!
Ningún comentario:
Publicar un comentario